Liesbeth Staats maakte de televisieserie 'Waarom werken vrouwen niet' voor de KRO-NCRV. Op basis van haar onderzoek en gewekte nieuwsgierigheid schreef ze daarna het boek 'Waarom vrouwen minder werken dan mannen (en dat ook jouw probleem is).' In dit boek werkt ze de bevindingen uit haar serie verder uit en gaat ze in op wat ze sinds die tijd geleerd heeft.
Eigen ervaring in de televisiewereld
Een televisieserie maken, dat doe je niet zomaar. In het eerste deel van haar boek wordt duidelijk dat Staats een ervaren televisiejournalist is. Ze werkte onder andere voor het actualiteitenprogramma Brandpunt. Daar deed ze met vooral mannelijke collega's verslag van verhalen die verteld moeten worden: verhalen achter het nieuws van elke dag. Staats laat zien dat ze zich er in eerste instantie niet zo bewust van was dat de redactie een mannenbolwerk was. Ze ging mee in de cultuur en in de manier van werken en ze had succes. Pas later kwam ze erachter wat er eigenlijk gebeurde en hoe de overheersend mannelijke cultuur het haar lastiger maakte om haar werk goed te doen.
Hiermee gaat ze in op een fenomeen dat veel ambitieuze vrouwen zullen herkennen. Bij de start van je loopbaan ben je vooral bezig de regels van het spel te leren kennen. Je doet hard je best om onderdeel te worden van het team en je wilt laten zien dat je net zo goed en hard werkt als je collega's. De onderlinge verschillen vallen minder op, zeker de subtiele achterstanden waar je tegenaan loopt. Het duurt even voor je doorhebt dat je als vrouw anders behandeld wordt, er andere dingen van je verwacht worden en dat dit betekent dat het lastiger is om successen te behalen.
Een sociaal systeem dat tegen je werkt
Die uitgestelde gewaarwording is een probleem, omdat vrouwen niet beseffen wat er tegen ze werkt. Maar het sociale systeem dat vrouwen in een bepaalde rol drukt, is een veel groter probleem. Dat ziet Staats scherp. Onbewust en misschien onbedoeld gebeurt dat niet alleen op de werkvloer, maar op allerlei plekken in de samenleving. Op school, in je familie, in je vriendenkring. Er is een onuitgesproken verwachting van hoe een vrouw haar leven dient in te richten en daar tegenin gaan is lastig.
Omdat de verwachting onuitgesproken is, is het voor vrouwen ook lastig om te duiden wat hen precies tegenhoudt. Wettelijk gezien hebben vrouwen dezelfde kansen en mogelijkheden als mannen. Voorzieningen zoals de kinderopvang zijn nog niet geweldig, maar ze zijn wel enorm verbeterd de laatste jaren. Toch werken en verdienen vrouwen nog steeds veel minder dan mannen. Terwijl mannen net zo goed 'last' zpuden moeten hebben van die matige voorzieningen: uiteindelijk komt dit door het sociale systeem op het bordje van de vrouw terecht.
Hoe we het sociale systeem veranderen
Met alleen de constatering komen we niet ver. Staats reikt daarom ook oplossingsrichtingen aan. Die zitten in haar betoog minder in het verbeteren van voorzieningen of het borgen van wetgeving. Staats spreekt ons als deelnemers van ons eigen sociale systeem aan op onze eigen verantwoordelijk. Voor onszelf, maar vooral voor de samenleving die we samen maken. Dat doet ze bijvoorbeeld door de lezer bewust te maken van de dubbele moraal die we hanteren voor leiderschap: vrouwelijke leiders doen het bijna nooit goed: niet als ze zich mannelijk gedragen én niet als ze zich vrouwelijk gedragen.
Staats wijst ons ook op andere vormen van moraal in onze samenleving die vrouwen belemmeren. Zoals de moedercultus: de rotsvaste overtuiging dat vrouwen vooral voor de kinderen moeten zorgen. En alle verwachtingen en verantwoordelijkheden die daar bijhoren. Een typisch Nederlands verschijnsel, waarbij we het succes van vrouwen afmeten aan de energie en passie die ze in het moederschap steken. En daarna pas kijken naar andere onderdelen van hun leven. Alleen daarom al is het voor vrouwen lastiger om andere keuzes te maken. Dat doen we met zijn allen trouwens: mannen én vrouwen!
Het boek 'Waarom vrouwen minder werken dan mannen' geeft een scherpe analyse van de rol van vrouwen in de Nederlandse samenleving en de belemmerende factoren die hen - vaak onbewust - tegenhouden om meer te werken. Interessant voor elke vrouw (en man) die zich afvraagt waarom de arbeidsmarkt nog steeds ongelijk is. Je koopt het boek hier.
Over Liesbeth Staats
Liesbeth Staats is auteur en journalist. Ze maakte diverse televisieprogramma's, waaronder het Jeugdjournaal, EenVandaag, Brandpunt en Waarom werken vrouwen niet. Sinds 2022 werkt ze als presentatrice voor de radiozender BNR. Daarnaast is ze te horen in diverse podcasts.
Disclaimer: deze blog bevat affiliate links. Als je iets bestelt via een link op deze website, ontvangen wij zonder extra kosten voor jou een kleine commissie. Zie het maar als een bedankje van jou aan ons voor alle uren boeken lezen…
