De doorstroom van vrouwen naar de top van organisaties verloopt moeizaam. Hoewel veel organisaties de ambitie hebben om meer vrouwen in de directie of het bestuur te krijgen, lukt het niet om dat ook echt te realiseren. Organisatiedeskundige Marlies Brenters legt in haar boek 'De FemDeal' uit waarom de kansen om in de top te komen voor mannen veel groter zijn dan voor vrouwen. En wat organisaties daar aan kunnen veranderen.
Het voordeel van de masculiene cultuur
De beste persoon op de beste plek. Het lijkt een nobel streven van veel organisaties. Alleen als de mannelijke kandidaten bij voorbaat meer geschikt worden geacht, betekent dit dat niet de beste persoon, maar de beste man een positie krijgt. Brenters legt stap voor stap uit hoe de zogenaamde M-factor, de nadruk op masculiniteit, in het voordeel van mannelijke medewerkers, managers en directeuren werkt. Daarin onderscheidt ze verschillende elementen, zoals een competitieve sfeer, de nadruk op prestaties en een 'winner takes all' mentaliteit. Zitten er in de top van jouw organisaties veel mensen die sportieve prestaties leveren, zoals marathons lopen? Dan is de kans groot dat de masculiniteit hoogtij viert.
Met een hoge M-factor zijn mannen bij promoties en benoemingen altijd in het voordeel. Zij kennen het klappen van de zweep: de masculiene cultuur betekent dat hun natuurlijke en aangeleerde gedrag bijna automatisch passend is bij wat er verwacht wordt. Dat is één van de reden waarom de mannen niet snappen waarom vrouwen het gevoel hebben dat ze zich moeten aanpassen. Ze hoeven dat zelf nooit, dus kunnen zich dat ook niet voorstellen.
Waarom een vrouwenquotum niet werkt
Volgens Brenters gaat een vrouwenquotum niet helpen. Om verschillende redenen. Ten eerste is het benoemen van 1 of enkele vrouwen in de top van de organisatie niet genoeg om het tij te keren. Er wordt dan in de kern van het probleem niks aangepakt. Sterker nog, doordat bedrijven voldoen aan het vrouwenquotum zijn zij volgens Brenters minder geneigd om de cultuur die vrouwen in het nadeel brengt aan te passen. De organisaties ervaren immers geen probleem meer.
Daarnaast is het ook niet zo dat 1 of enkele vrouwen in de top automatisch betekent dat vrouwen op andere niveaus in de organisatie meer kansen krijgen. Het kan zelfs een nadelig effect hebben op de doorgroeimogelijkheden van andere vrouwen. Bijvoorbeeld doordat vrouwen aan de top zogenaamd 'queen bee' gedrag gaan vertonen: het aantal plaatsen aan de top dat gereserveerd is voor vrouwen is klein. Dus belemmeren ze andere vrouwen om door te stromen om hun eigen positie te behouden.
De FemDeal: pak het bij de kern aan
Daarom pleit Brenters voor een aanpak bij de kern: het veranderen van de cultuur in organisaties zodat vrouwen niet benadeeld worden ten opzichte van mannen. De M-factor moet omlaag - bij voorkeur naar nul - zodat mannen en vrouwen daadwerkelijk gelijke kansen krijgen. Dat betekent overigens niet dat masculiene vormen van leiderschap geen plaats meer hebben in organisaties. Het gaat er om dat er daadwerkelijk een balans is tussen de masculiene en feminiene leiderschapsstijlen.
Juist in de top van organisaties zijn hiermee voordelen te behalen. In de top draait het steeds meer om relationele vaardigheden, die goed passen in een feminiene leiderschapsstijl. Organisaties kunnen het verschil maken door betekenisvolle relaties aan te gaan, vanuit een hoger doel te werken en empathisch te zijn naar hun stakeholders. Allemaal eigenschappen die passen bij een feminiene leiderschapsstijl en die ruimte bieden voor meer vrouwen aan de top. Brenters laat zo zien dat de weg naar een meer gebalanceerde man/vrouw verdeling een weg van de lange adem is, maar waardevol voor organisaties, individuen en uiteindelijk de maatschappij als geheel.
Je koopt 'De FemDeal' bij managementboek.nl
Over Marlies Brenters
Marlies Brenters is auteur en organisatiedeskundige. Naast haar non-fictie boeken over o.a. vrouwelijk leiderschap schreef ze de roman Overzee, over een familiegeheim op Curaçao.
Disclaimer: deze blog bevat affiliate links. Als je iets bestelt via een link op deze website, ontvangen wij zonder extra kosten voor jou een kleine commissie. Zie het maar als een bedankje van jou aan ons voor alle uren boeken lezen…
