De overname van een familiebedrijf is een kwestie waar maar weinig mensen overna hoeven te denken. Er zijn nu eenmaal maar een beperkt aantal dochters/zonen/neven/nichten/kleinkinderen van ondernemers. Het boek 'Het familiebedrijf: overnemen of wegwezen' van Melissa Buijens lijkt dan ook gericht op een kleine doelgroep. Lijkt, want het is meer dan een how-to voor familiebedrijven. Het is ook een perspectief op ondernemen en innoveren, en een interessante geschiedenis over een prachtig bedrijf.
Een bedrijf in zand, wie had dat gedacht?
Misschien dat de foto op de voorkant van het boek het voor sommige lezers al weggeeft. Ik had de link niet gelegd, als ik Melissa Buijens niet van te voren gesproken had. Zij nam het zandbedrijf van haar vader over. Alleen daarom was ik al ontzettend benieuwd naar dit boek. Want een bedrijf in zand, dat had ik nog niet vaak gehoord. En dan als dochter zo'n bedrijf in een harde mannenwereld van grondbedrijven, bouw en landbouw overnemen: het leek me een hele kluif.
Buijens neemt je mee vanaf haar jeugd tussen de vrachtwagens, kranen en bergen zand tot aan het moment dat haar vader definitief uit de zaak gaat. Verrassing: dat is niet het moment dat de papieren getekend zijn. Die ondertekening, of de uitschrijving in de Kamer van Koophandel, is slechts een stapje in een heel lang en vaak ook emotioneel proces. Precies de reden dat Buijens dit boek wilde schrijven. Er is veel informatie te vinden over de financiële en juridische kant van bedrijfsoverdracht, veel minder over de impact op de relaties en op je zelfbeeld.
Het familiebedrijf moet er zijn voor jou, niet andersom
Sommige opvolgers staan onder ontzettend veel druk om het bedrijf over te nemen. En het vervolgens voort te zetten op dezelfde manier of met dezelfde resultaten (groei, winst) als hun voorganger. In die situatie is het lastig om trouw te blijven aan jezelf. Toch is dat ontzettend belangrijk volgens Buijens. Zij is er van overtuigd dat opvolging alleen werkt als het bedrijf werkt voor de opvolger. Als je een onderneming overneemt waar je niet helemaal achter staat, is het voor geen van de partijen een werkbare situatie. Niet voor niks gaat het vaak mis met een bedrijf na opvolging.
Buijens zelf beschrijft hoe zij met haar vader met vallen en opstaan zoekt naar de ideale mix tussen controle en loslaten. Zij was zelf niet de gedoodverfde opvolger; als dochter verwachten mensen dat ze voor een ander beroep zou kiezen. En dat heeft ze ook een tijd gedaan. Uiteindelijk koos er toch voor om in te stappen in de zandhandel van haar vader. Wel met een plan om die totaal te innoveren.
Nieuwe generatie leidt tot nieuwe inzichten
De kracht van de opvolger zit in nieuwe ideeën inbrengen, volgens Buijens. In haar geval heeft ze de zandhandel omgevormd tot een modern e-commerce bedrijf. In plaats van grote orders in de B2B richt het bedrijf zich nu op consumenten die relatief kleine hoeveelheden zand bestellen. Doordat dit online kan, levert ze veel gemak en heeft ze een gat in de markt aangeboord.
Daarnaast is Buijens ook innovator op het gebied van de bedrijfsvoering zelf. Ze introduceert automatisering, digitale administratie en internetbankieren. Toch zet ze niet alles op zijn kop. Ook het behouden van tradities acht ze van groot belang voor een succesvolle opvolging. De aandacht voor de kloppende administratie van haar vader of de jaarlijkse donatie aan het goede doel. Met deze tradities respecteert ze ook wat er door haar voorganger is neergezet.
'Het familiebedrijf: overnemen of wegwezen' is in de eerste plaats interessant voor potentiële opvolgers. Daarnaast biedt het ook interessante inzichten voor iedereen die in een familiebedrijf werkt, misschien al onder een opvolger. Je koopt het boek hier.
Over Melissa Buijens
Melissa Buijens is eigenaar van Zandcompleet. Zij is gespecialiseerd in de levering van sport- en paardenbodems. Ze nam het bedrijf over van haar vader en transformeerde het naar een moderne zandhandel: 100% online. Daarnaast is ze spreker, auteur en specialist in ecommerce en branding. Meer informatie over Melissa Buijens vind je op haar website.
