Een paar jaar geleden werd scrum overal geprezen als de manier om de productiviteit en het werkplezier in onze kenniseconomie te verbeteren. Scrum - begonnen als methodiek in de ICT - zou de oplossing zijn voor onvoorspelbare projecten, teams die langs elkaar heen werken en onnodige vergaderingen. In het boek 'Agile zoals het bedoeld is' durft Christine Karman een kritische kanttekening te plaatsen bij de jubelstemming die scrum in veel organisaties omhult.
Wat is Agile?
Karman gaat uitgebreid in op de ontstaansgeschiedenis van Agile. In de eerste decennia van de software-ontwikkeling werd gebruik gemaakt van de 'waterval-methodiek': eerst werd de software volledig uitgedacht, vervolgens gebouwd en uiteindelijk getest. Zoals een productieproces van fysieke producten werkt. Het probleem met deze methodiek is dat de wereld snel verandert, zeker in de ICT. Daarom was een product als het klaar was, in veel gevallen al achterhaald. Of in ieder geval delen daarvan.
Agile staat voor een manier van werken, waarbij via korte cycli steeds gekeken wordt of het ontwerp en het product nog aansluit op de wensen. Aan het eind van elke cyclus (sprint) vindt afstemming plaats met stakeholders om dat te toetsen. Voor een volgende cyclus ingaat, is er ruimte om nieuwe inzichten mee te nemen. Op die manier is er meer zekerheid over de aansluiting van het product op de vraag en praktijk.
De nadelen van scrum
Voor zover de theorie. Zoals Karman terecht constateert, is de gedachte achter Agile werken eigenlijk heel logisch. Je wil in je denk- en productieproces rekening houden met nieuwe inzichten. Het nadeel van Agile werken en/of scrum is de cult die er omheen ontstaan is. Logische manieren van werken, zoals af en toe bij je collega's nagaan of ze vastlopen en of je elkaar kan helpen, worden binnen de methodiek onder gebracht in rituelen. Voor je het weet, is het uitvoeren van die rituelen een doel op zich geworden.
Dat is precies de belangrijkste kritiek die Karman heeft op Agile. Als de methodiek een doel op zich wordt, dan gaan alle voordelen van de oorspronkelijke gedachten verloren: wendbaarheid en inspelen op veranderende situaties en inzichten. Ze beschrijft die impact op een grappige manier door het te vergelijken met het plannen van een weekend weg met vrienden. Als je daarbij vooral bezig bent met het organiseren van de momenten van afstemming, dan heb je geen tijd meer voor activiteiten of een beetje plezier.
Terug naar een Agile basisgedachte
Karman is aan de andere kant helemaal niet tegen het Agile werken. Zoals de titel van het boek al aangeeft: ze vindt juist dat Agile terug gebracht moet worden naar waar het voor bedoeld was. Heel soms is het tijdens het lezen lastig om die grondgedachte vast te houden. Relatief veel van het boek gaat over de nadelen van allerlei onderdelen van Agile en scrum. Karman zet daar tegenover haar eigen ervaring als developer en ondernemer. Waarin ze de rituelen en voorgeschreven manier van werken niet gebruikte, omdat de basisgedachte van Agile gewoon onderdeel was van de cultuur.
Daar zit mogelijk ook meteen het venijn: als je zelf in de basis Agile werkt, is het makkelijk om die cultuur en werkwijze vast te houden. Maar dat geldt niet voor iedereen: mensen opzoeken om af te stemmen, kunnen inspelen op veranderingen is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Dan kunnen methodieken of rituelen echt helpend zijn. Zoals met alles gaat het ook hier om een balans vinden.
'Agile zoals het bedoeld is' is een interessant boek voor iedereen die Agile werkt of dat wil gaan doen. Het zet je aan het denken over de nut en noodzaak van de methodiek en hoe je dat in jouw organisatie of team wil toepassen. In plaats van blind volgen van voorgeschreven regels en ideeën. Je koopt het boek bij bol.com
Over Christine Karman
Christine Karman is Software ontwikkelaar en ondernemer. Ze werkt als zelfstandig software ontwikkelaar voor verschillende ondernemingen. Daarnaast richtte ze diverse tech-bedrijven op. Christine Karman is ze mede-oprichter van het Internet Meldpunt Kinderporno, en ook bij de internationale koepel van meldpunten INHOPE. Meer informatie vind je op haar website.